Słowo QUARTZ na tarczy zegara (czasami występuje nazwa Quartz Movement) znaczy dokładnie tyle, że jest to zegar kwarcowy. A dokładniej posiada w sobie mechanizm kwarcowy, który jest odpowiedzialny za prawidłowe odmierzanie czasu.
Tak wygląda to oznaczenie na zegarach:
Oczywiście zegary z mechanizmem kwarcowym mogą posiadać wyświetlacze elektroniczne i mogą to też być zegarki naręczne, a nie tylko ścienne i domowe budziki jak na zdjęciu ;)
Mechanizm kwarcowy jest powszechnie używany we wszelkich zegarach. Wyparł on zegary mechaniczne produkowane w przeszłości, które byłby mniej dokładne.
Zasada działania zegarów z mechanizmem kwarcowym jest dość prosta. Podstawową rzeczą jest to, że tego typu zegar ma mechanizm elektroniczny zasilany baterią. Oczywiście w całym mechanizmie najważniejszy jest kryształ kwarcowy (stąd jego nazwa), lub inaczej zwany rezonator kwarcowy, który pełni najważniejszą funkcję. Odpowiednio umieszczony w obwodzie elektrycznym wykorzystuje zjawisko pizoelektryczne. Pisząc prostym językiem prąd przechodzący przez układ wzbudza stałe drgania kryształu, które następnie przekształcane są w energię mechaniczną, która porusza wskazówkami zegara. Rezonator kwarcowy działa z częstotliwością 32.768 kHz i jest niejako źródłem czasu w zegarku.
A jak wygląda mechanizm kwarcowy od środka?
Rozbierając zegar kwarcowy zobaczymy coś takiego
Na powyższym przykładzie widać mechanizm w zegarze pokojowym zasilanym baterią AA 1,5V (gruby paluszek). Na czerwono zaznaczony jest rezonator kwarcowy zbudowany w płytkę elektroniczną zegara.
A tutaj zdjęcie samego rezonatora (lub kryształu jak kto woli) kwarcowego
Tak jak wcześniej wspomniałem zegarki kwarcowe są dużo dokładniejsze, niż zegarki mechaniczne. Odchylenie czasu może się w nich wahać od +/- kilkunastu sekund na miesiąc. Na odchylenia wpływa również poziom energii w baterii czy temperatury otoczenia.
Technologia kwarcowa jest wykorzystywana również w innych urządzeniach elektronicznych, takich jak komputery, laptopy, smartfony czy smartwatche.
