Zamek w Malborku - zwiedzanie z zewnątrz i wewnątrz

Question

Answer 1

Przez Malbork przejeżdżaliśmy w drodze powrotnej znad morza i postanowiliśmy o niego "zachaczyć", ale ponieważ nie mieliśmy zbyt dużo czasu i była późna godzina zwiedziliśmy go tylko z zewnątrz. By dostać się na zamek trzeba najpierw przejść przez długi, wielki most, który nieco chwiał się pod naszymi nogami. Można stąd podziwiać piękne widoki na rzeką Nogat, można także przepłynąć się statkiem lub skorzystać z przybrzeżnego baru.

Zamek krzyżacki w Malborku to trzyczęściowa twierdza obronna. Zbudowany został w stylu gotyckim. W jego skład wchodzi zamek niski, zamek średni i zamek wysoki. Pierwotna nazwa używana przez zakon krzyżacki to Marienburg, czyli Gród Marii.

Budowa zamku w Malborku trwała od końca XIII w do połowy XV wieku. Jego powstanie ściśle wiąże się z Zakonem Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego - bardziej znanym w Polsce jako Zakon Krzyżacki. Zespół obrony Malborka został usytuowany w miejscu o szczególnych naturalnych właściwościach obronnych. Zbudowano go na północnym krańcu stosunkowo wąskiego półwyspu, otoczonego z dwóch stron rzeką Nogat oraz obszerną podmokłą doliną. Jedynie od strony południowej istniało dogodne wejście, które ograniczono budując zespół murów obronnych i fos. Tą doliną płynął dawniej niewielki ciek, czytelny jeszcze na planach z XIX wieku, odprowadzający wody z okolicznych bagien. Usypana w poprzek doliny w XII w grobla kanału Młynówki utworzyła obszerne jezioro, widoczne na najstarszych zachowanych widokach Malborka z XV w. i na planach z czasów wojen polsko-szwedzkich. Było ono dodatkowym elementem obronnym. Najwyżej wypiętrzony punkt terenowy, przypuszczalnie oddzielony naturalnymi obniżeniami od półwyspu, znajdował się w miejscu dzisiejszego Zamku Wysokiego. Tu właśnie, w 1278 roku Krzyżacy rozpoczęli wznoszenie zamku.

Pokrótce opiszę historię zamku.

Zamek zaczęto budować w roku 1278 i z początku był to zamek komturski. Składał się z zamku głównego (później nazwanego Zamkiem Wysokim) i przedzamcza od strony północnej (obecnie Zamek Średni) oraz z  zamkowej wieży obronnej, która była połączona z zamkiem i zwano ją gdaniskiem. Spełniać miała rolę wieży sanitarnej oraz ostatecznego punktu obrony. Była też punktem obserwacyjnym w kierunku tworzącego się równolegle miasta Malborka. Całość otoczona murem obwodowym i fosą.

W latach 1309 - 1457 podjęto decyzję o przeniesieniu siedziby wielkiego mistrza zakonu z Wenecji do Malborka, który tym samym stał się stolicą Państwa Zakonnego. Zamek zaczęto przebudowywać oraz rozbudowywać. Dokonano rozbudowy kościoła zamkowego pw. Najświętszej Marii Panny, a na dawnym przedzamczu usytuowano rezydencję wielkich mistrzów.

W czasie wojny trzynastoletniej zamek został sprzedany w roku 1457 królowi polskiemu Kazimierzowi Jagiellończykowi. W 1457 roku król wjechał na zamek i od tej  pory była to rezydencja królów Polski. Rezydencja króla mieściła się w Pałacu Wielkich Mistrzów.  W kolejnych latach zamek był pod rządami Prusaków. Wyburzono prawie wszystkie gotyckie sklepienia i przebudowano okna. W Pałacu Wielkich Mistrzów urządzono fabrykę tkanin i mieszkania dla robotników. Dokonano rozbiórki wielu bram i murów na budulec. Od 1882 zamek był rekonstruowany przez Conrada Steinbrechta.

W latach 30. XX wieku zamek był często wykorzystywany przez Niemców jako tło uroczystości nazistowskich. W zimie 1945 roku podczas walk o miasto z Armią Czerwoną, zamek został zamieniony w punkt oporu, co doprowadziło do wielkich zniszczeń. Walki trwały do 9 marca 1945 roku. Pod koniec lat 50. XX wieku powołano Społeczny Komitet Odbudowy Zamku. W 1997 roku zamek krzyżacki w Malborku został zapisany na liście światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce. Od kilku lat, organizowane są inscenizacje zdobywania zamku malborskiego przez wojska polsko-litewskie po bitwie pod Grunwaldem.

Bar z różnymi pysznościami. Mieści się on na rzece Nogat.

Przechadzając się wkoło zamku napotykaliśmy liczne stragany z pamiątkami, makiety z tłem rycerza na koniu lub kata ścinającego głowę, przy których można było zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie. Skosztowaliśmy też miejscowych potraw oraz specjałów kuchni w okolicznych barach, kuchniach. Spacerując po przedzamczu widać wejście główne do zamku prowadzące przez most.

W tle wejście na zamek. Dawniej pod mostem płynęła rzeczka.

Idąc dalej wzdłuż drogi prowadzącej wokół zamku mamy okazję na zrobienie pięknych zdjęć. Zamek otoczony jest fosą, w której woda już nie pływnie, ale po głębokości możemy sądzić, że wówczas  sięgała ona  wysoko. Jeśli tak jak my traficie w porę letnią, by zwiedzać zamek to krajobraz otaczający zamek jest wspaniały. Czerwona cegła zamku na tle zieleni to bardzo piękny widok. Zresztą sami zobaczcie.

Zamek i fosa - widok z boku.

Drzewa na dziedzińcu zamkowym :)

Answer 2

Poprzednio opisałam Wam to co spotkaliśmy spacerując wkoło zamku i po jego najbliższej okolicy. Dziś opiszę wnętrze zamku, jego izby, piwnice, korytarze, wieże itp. Zapraszam do zapoznania się z tym, co zamek w Malborku kryje w środku.

Zwiedzanie zamku w Malborku zaczynamy od kupienia biletów oraz oczekiwania na przewodnika, który doskonale nam wszystko przedstawi i opowie, a także oprowadzi po wszystkich pomieszczeniach w zamku. Dla zainteresowanych podam, że zamek otwarty jest we wszystkie dni tygodnia (prócz niektórych świąt) w godzinach 9.00 - 19.00. Gdy przewodnik do nas dotrze podążamy za nim i pierwsze co mijamy to wielka brama, która opuszczana była na noc i miała ona bronić zamek przed intruzami i nieproszonymi gośćmi.

Brama główna. Za nią jesteśmy już gośćmi na zamkowym dziedzińcu.

Po wejściu znajdujemy się na dziedzińcu Zamku Średniego. Stąd udamy się zobaczyć Wielki Refektarz. Sąsiaduje on z Pałacem Wielkich Mistrzów i jest to największe i najwspanialsze miejsce w całym zamku. Niegdyś służyło ono rycerzom do wspólnego biesiadowania, a także jako jadalnia. Wnętrze pomieszczenia jest oparte na trzech kolumnach, których zwieńczeniem jest sklepienie oraz skromna dekoracja.

Wielki Refektarz to pierwsze miejsce, które zwiedzaliśmy w zamku.

Potrawy jakie spożywali rycerze i ich goście przygotowywano w kuchni. Najważniejszym miejscem w kuchni było palenisko. Obok niej znajdował się pokój kucharza i pomieszczenie gospodarcze. Dekoracja ścian w postaci malowanych draperii powstała na początku XX wieku. W jednym rogu pomieszczenia usytuowano malowniczy kominek z drewnianym gzymsem. Izba posiadała zaplecze sanitarne w grubości muru zachodniego, w którym zachowały się pozostałości gotyckiej dekoracji malowanej na ścianach.

Dawna kuchnia na zamku w Malborku.

Sprzęty kuchenne używane niegdyś przez zamkowych kucharzy do przygotowywania potraw.

Idąc dalej dochodzimy do sali, w której możemy obejrzeć wystawę broni i uzbrojenia. Zgromadzono tu zabytki od połowy XIX wieku. Na wystawach znajdują się eksponaty pochodzące z epoki średniowiecza, aż do czasów ubiegłego stulecia. Znajdziemy tu miecze średniowieczne, rapiery, szpady, arkebuzy, muszkiety i pistolety oraz uzbrojenie ochronne, hełmy, kirysy i zbroje. Możemy tu obejrzeć także wystawy związane z militariami: wyprawy wojenne krzyżaków na teren Prus Wschodnich, obyczajowość stanu rycerskiego oraz regularne wojny i oblężenia, odnoszące się do militarnych zmagań Królestwa Polskiego z Zakonem w XV wieku.

Sala z wystawą broni i uzbrojenia rycerskiego. Aż trudno sobie wyobrazić, że to wszystko rycerz musiał nosić na sobie lub przy sobie.

Przechodząc z Zamku Średniego na Zamek Wysoki mijamy fosę. Nazwano ja suchą fosą, ponieważ nigdy nie płynęła w niej woda. Monumentalność zamku najlepiej widać z perspektywy dołu i góry. Z dołu, czyli z fosy zamek wydaje się być potężną, silną budowlą. Mury u podstawy miały grubość 6 metrów i pełniły funkcję obronną. Tuż za przejściem przez fosę znajduje się dziedziniec Zamku Wysokiego. Zamek Wysoki w Malborku stanowi jedną z najdłużej budowanych budowli na świecie. Jego budowa trwała około 40 lat. 

Widok na fosę, nad która wisi most. prowadzi on na dziedziniec zamku Wysokiego.

Dziedziniec zamku Wysokiego. Po środku dziedzińca znajduje się studnia.

Ozdobą i miejscem, do którego warto zajrzeć jest Kapitularz. Jest on najważniejszym pomieszczeniem w każdej wspólnocie zakonnej. To tu omawiano wszystkie ważne sprawy dotyczące zakonu m.in. wybierano  wielkich mistrzów zakonu. Wnętrze tego pomieszczenia jest puste, widać tylko dookoła siedziska dla uczestników biorących udział w posiedzeniach. Na członków zakonu spoglądali byli mistrzowie namalowani na ścianach.

Widok na kominek w sali Kapitularnej. Dawniej ogrzewał to miejsce, dziś jest tylko jedną z wielu ozdób.

W Zamku Wysokim znajduje się też Kościół Zamkowy pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny. Najważniejszym elementem Kościoła był posąg Marii z Dzieciątkiem. W wyniku działań wojennych w 1945 roku Kościół Zamkowy doznał poważnych uszkodzeń, a prace przy jego konserwacji trwają do dziś.

Kościół dziś - nie mogliśmy zwiedzić dokładnie wszystkich części Kościoła, gdyż trwały tam prace remontowe.

Zbliżając się do końca zwiedzania nasz przewodnik zachęcał chętnych turystów do wspinaczki na wieżę. Podobno z tam tąd rozciąga się piękny widok na panoramę Malborka i dziedzińce zamkowe. Oczywiście nie byłabym sobą, gdybym tego nie sprawdziła osobiście. I jak się okazało przewodnik..... miał rację. Tylko nie uprzedził, że na wieżę jest aż tyle schodów....

Schody prowadzące na wieżę - może się zakręcić w głowie.

Widok z wieży na dziedziniec Zamku Wysokiego.

Widok z wieży na dziedziniec Zamku Średniego.

Panorama miasta Malbork - po prawej rzeka Nogat.