Czym jest wulkan to każdy z nas mniej lub więcej wie. Nie raz spotkał się z widokiem wulkanu czynnego bądź aktywnego na filmie, w internecie lub może na żywo podczas odbywania turystyki wulkanicznej. Tak czy siak, chciałam Wam przybliżyć nieco typu erupcji wulkanicznych jakie występują na świecie.
Są trzy podstawowe typy erupcji wulkanicznych:
| Centralne |
Szczelinowe/Linearne |
Arealne |
| Takie, kiedy z krateru wyrzucane są różnorodne materiały piroklastyczne i wylewają się płynne lawy. |
Takie, kiedy ze szczeliny wypływają płynne lawy bazaltowe (zasadowe). Nie są one gwałtowne i mają małą ilość gazów. Wówczas powstały pokrywy lawowe, a największą z nich jest pokrywa w południowo-zachodniej Islandii (565 km2). Powstała po wybuchu wulkanu Laki w 1783 roku. |
Takie, kiedy po stopnieniu skał magna przebija się na powierzchnię i szeroko się rozprzestrzenia. Przykład może stanowi kaldera Parku Narodowego Yellowstone. |
Jeżeli pod uwagę weźmiemy również ciśnienie gazów oraz rodzaje wypływających law, to typów erupcji wulkanicznych jest więcej. Oto one:
a) typ hawajski - lawy, które spływają wolno i łagodnie po stoku wulkanicznego stożka; gazy również wydobywają się spokojnie.
b) typ Stromboli - lawa jest mniej ruchliwa i szybko zastyga, przez co gazy są blokowane i nie mogą się wydostawać; lawa, która zastygnie wyrzucana jest zazwyczaj w postaci skręconych bomb wulkanicznych.
c) typ Vulcano - lawa jest lepka i szybko zastyga; gazy wówczas reagują bardziej gwałtownie; nad wulkanem widoczne ciemne chmury kształtem przypominające kalafior.
d) typ Wezuwiusza - wybuchy lawy są gwałtowne, jest ona wyrzucana na znaczne wysokości; nad kraterem tworzą się gęste chmury, w których znajduje się popiół i pyły.
e) typ Pelée - lawa jest bardzo lepka, erupcja jest gwałtowna, a gazy nie mogą się wydostać; w pokrywie takiej tworzą się szczeliny, przez które wydobywają się gazy, ale również lawa.
f) typ Krakatau - bardzo gwałtowne erupcje, gdzie znaczna część stożka wulkanicznego ulega po prostu zniszczeniu.
g) typ islandzki - taka erupcja następuje zazwyczaj w szeregu kilkudziesięciu stożków wulkanicznych, które znajdują się w długiej i wąskiej szczelinie, pęknięciach skorupy ziemskiej.
