Zjawisko Pareidolii (Pareidolia) polega na dopatrywaniu się znanych kształtów w zupełnie przypadkowych szczegółach przedmiotów czy zjawisk przyrody. Jest to swego rodzaju pojęcie związane z procesem psychicznych, choć występuje u ludzi przy pełnej świadomości obserwatora. Samą interpretację danego kształtu podsuwa własny umysł, który automatycznie pomaga nam rozpoznawać kształty znanych rzeczy.
Pareidolia występuje dość często w naszym życiu. Często np. w kształcie chmur dostrzegamy różne postacie, zwierzęta lub przedmioty. Również w wielu innych przedmiotach powszechnego użytku, widzimy zarysy twarzy czy inne znajome kształty.
Chyba najbardziej znanym przykładem zjawiska pareidolii jest Twarz na marsie:
Domena publiczna, Viking 1, NASA
Zdjęcie zostało zrobione przez jedną z misji marsjańskich i od razu zostało okrzyknięte rzeźbą lub pomnikiem zbudowanym przez Marsjan i przedstawia twarz podobną do ludzkiej. Oczywiście późniejsze badania tego wzniesienia terenu udowodniły, że jest to raczej przypadkowe uformowanie skał i gra cieni.
Najczęściej pareidolia na różnych przedmiotach jakie widzimy przypomina kształt twarzy, czyli patrzymy na coś i widzimy coś co przypomina oczy i usta. Nasz mózg odczytuje te znaki i widzimy czyjąś twarz. Co więcej zdarza się, że przypisujemy danej rzeczy ludzkie cechy i nadajemy mu cechy charakteru (np. czy dana rzecz wydaje nam się smutna, wesoła, zła, straszna itp.). Zjawisko pareidolii było przedstawione m.in. w filmie "Cast Away. Poza światem" z Tomem Hanks'em w roli głównej, gdzie dopatrzył się on twarzy na znalezionej wcześniej piłce do siatkówki. Piłka ta towarzyszyła później bohaterowi do końca filmu.
Najbardziej powszechnym i obecnie często używanym znakiem wyrażającym 'buzię' są emotikony. Do najpopularniejszego z nich należy emotka uśmiechniętej buźki, utworzona z dwukropka i nawiasu
:)
Zjawisko pareidolii wykorzystywane jest również w psychologii, przy poddawaniu pacjentów testowi Rorschacha. Polega ono na przedstawianiu badanemu postrzępionych, symetrycznych plam na kartkach. Badany musi stwierdzić co dana plama mu przypomina.