pytanie zadane 28 września 2019 w Różne przez użytkownika

1 odpowiedź

odpowiedź 28 września 2019 przez użytkownika
edycja 29 stycznia 2022 przez użytkownika

Głoski w języku polskim dzielą się na samogłoski i spółgłoski. 

Samogłoska
Jest samodzielną, dźwięczną głoską wymawianą przy znacznym otwarciu jamy ustnej, dlatego też mówi się na nie głoski otwarte. Samogłoski mogą samodzielnie tworzyć sylabę. W języku polskim samogłosek jest 8 i są to:

a, ą, e, ę, i, o, u, y

By zapamiętać je wszystkie w kolejności alfabetycznej można zapamiętać poniższe zdanie. Występują w nim wszystkie samogłoski jakie mamy w języku polskim, a dodatkowo zdanie jest podzielone na osiem sylab (osiem czyli tyle ile mamy samogłosek):

Ta-ką kre-dę mio zuyć. 

Spółgłoski
Spółgłoski są natomiast głoskami niesamodzielnymi, czyli takimi, gdzie podczas wymowy słyszymy jakby dwie litery, czyli spółgłoska sama nie tworzy sylaby. Przykład: głoskę b w wymowie słyszy się jako be lub by. W języku polskim mamy 29 spółgłosek i są to:

b, c, ć, cz, d, dz, dź, dż, f, g, h, ch, j, k, l, ł, m, n, ń, p, r, s, ś, sz, t, w, z, ź, ż

Do spółgłosek zalicza się też takie głoski zaliczane do polskiej polszczyzny jak: 
b' (bi), c' (ci), cz' (ci), d (di), g' (gi), ch' (chi, hi), k' (ki), l' (li), m' (mi), p' (pi), r' (ri), s' (si), t' (ti), w' (wi), z' (zi). Z tymi znakami spółgłosek w języku polskim jest 44. 

W zapamiętaniu spółgłosek może pomóc poniższy wierszyk, który powie nam czym one są:

Że sama nigdy nie tworzy sylaby,
że bez samogłoski nie da rady,
że przeciskanie przez jamę ustną ją męczy,
że nie zawsze może dźwięczeć - 
oto główne troski
biednej spółgłoski. 


Na koniec napisze jeszcze jakie są różnice między samogłoskami a spółgłoskami:

Samogłoska Spółgłoska
zawsze dźwięczna dźwięczna lub bezdźwięczna
wymawiana przy otwartych ustach wymawiana przy zamkniętych lub półotwartych ustach
język nie dotyka podniebienia, górnych zębów ani warg przy jej wymawianiu język dotyka podniebienia, górnych zębów ani warg przy jej wymawianiu
powietrze nie napotyka przeszkód w jamie ustnej przy jej wymawianiu powietrze napotyka przeszkód w jamie ustnej przy jej wymawianiu, gdyż tworzą się szczeliny lub zwarcia
tworzy sylaby i musi w sylabie wystąpić nie tworzy sylab
...