Innym rodzajem wypracowań jest opis, czyli przedstawienie przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, zjawiska przyrody, osoby bądź przeżyć wewnętrznych. Zabierając się za taką formę wypowiedzi jaką jest opis, należy zwrócić uwagę na to by znajdowała się w nim dokładna informacja o cechach charakterystycznych kogoś lub czegoś.
Jeśli będziemy pracować nad opisem naukowym, wówczas cechy przedmiotów czy zjawisk musimy opisać z obiektywnego punktu widzenia.
Jeśli będzie to natomiast opis literacki wówczas możemy w nim zawrzeć subiektywne widzenie rzeczywistości, czyli coś widziane z naszej perspektywy.
W szkole zazwyczaj są to opisy literackie, opisy rzeczowe, dlatego trzeba zwracać szczególną uwagę na odnoszenie się w nich do rzeczywistości takiej jaka ona jest. Można wymienić trzy odmiany opisu, które mogą też występować w takich formach wypowiedzi pisemnych jak opowiadanie, sprawozdanie i charakterystyka:
1. Opis przedmiotów, postaci zwierząt i krajobrazu.
Cechą wspólną jest statyczność (nieruchomość, niezmienność), przestrzenność (rozłożenie w konkretnej przestrzeni) oraz niezmienność w czasie. Najpierw należy przeprowadzić obserwację z uwzględnieniem cech charakterystycznych oraz zgromadzić materiał. Stosujemy tu również wiele rzeczowników, przymiotników i czasowników oraz przyimków, wyrazów bliskoznacznych.
Poza tym jeśli opisujemy dany przedmiot należy zwrócić uwagę na jego położeni, kształt, wielkość, kolor i materiał. Zawsze trzeba je opisać jak najdokładniej.
Podobnie postępujemy w opisie osób uwzględniając ich cechy charakterystyczne zewnętrznego wyglądu jak wzrost, sylwetkę, kolor oczu, włosów, rysy twarzy itp. oraz wewnętrzne jak: zachowanie, postawa, ruchy.
Opisując krajobraz skupiamy się na danym fragmencie i opisujemy go dokładnie ze szczegółami.
2. Opis przeżyć wewnętrznych bohaterów.
Związane są z opisami własnych oraz cudzych uczuć, przeżyć i nie zawsze muszą to być osoby rzeczywiste, mogą to być tez opisy fikcyjnych postaci. Na przeżycia składać się będą: emocje, doznania, wzruszenia, uczucia takie jak agresja, stres, wzruszenia.
3. Opis sytuacji i zjawisk przyrody.
W tym przypadku opisujemy jakieś zdarzenia lub tylko pewną chwilę z danego wydarzenia, która działa się w danym miejscu i czasie. Gdy opisujemy sytuację przedstawiamy postaci w ruchu i w działaniu. W opisie sytuacji musi tez być zawarta dynamika opisywanego zdarzenia, niezmienność w czasie, stosujemy czasowniki, przyimki i przysłówki oraz rzeczowniki nazywające przedmioty, a także zdania wykrzyknikowe.
Podczas opisywania zjawisk przyrody należy zwrócić uwagę na jedną chwilę np. burzę, ulewę, sztorm itp.
Najczęstszymi błędami podczas pisania opisów są:
- niezrozumienie tematu,
- powtarzanie tych samych wyrazów obok siebie,
- ubogie słownictwo.
