Spitsbergen leży na Morzu Arktycznym. Jest to wyspa należąca prawnie do Norwegii, a terytorialnie leży na półwyspie Svalbard, na którym prócz Spitsbergenu są jeszcze takie wyspy jak:
- Edge'a - niezamieszkana, jest to rezerwat przyrody.
- Barentsa - niezamieszkana, nazwana na cześć Willema Barentsa, połowę jej powierzchni stanowią lodowce.
- Ziemia Północno-Wschodnia - niezamieszkana, 3/4 powierzchni to lodowce (z największym lodowcem Europy - Austfonna - powierzchnia 8,2 tysiąca km2).
- Ziemia Księcia Karola - niezamieszkana, stanowi część Parku Narodowego Forlandet.
- Biała - niezamieszkana, jest praktycznie jednym wielkim lodowcem.
- Królewska - niezamieszkana.
- Niedźwiedzia - niezamieszkana, wyspa ta bogata jest w jeziora, których jest tu aż 740, na wyspie mieszka jedyny ssak - piesiec, a poza tym wyspa jest ostają dla różnych zagrożonych gatunków ptaków.
- Szwedzka - niezamieszkana.
- Wilhelma - niezamieszkana.
- Nadziei - mieszka tu 5 osób (pracownicy stacji meteorologicznej), znajduje się na niej Rezerwat Wyspy Nadziei
- Niska - niezamieszkana.
- Wielka - niezamieszkana.
- Abeløya - niezamieszkana.
Największą z nich stanowi właśnie Spitsbergen, który zajmuje 61% powierzchni. Wyspę tę odkryli Normanowie, a później Pomorcy jednak nie podawali oni tej informacji dalej, dlatego nikt wcześniej o niej nie wiedział. Do wiadomości światowej dotarła informacja o odkryciu wyspy w 1596 roku, kiedy to dotarł do niej Willem Barents wraz z załogą. Jego nazwisko nosi dziś Morze Barentsa i Wyspa Barentsa. Na Spitsbergenie znajduje się pięć stacji polarnych:
1. Stacja Polarna UMK działa od 1975 roku - może w niej przebywać 10-15 osób.
2. Stacja Polarna im. Stanisława Baranowskiego, zwana też "Baranówką" działa od 1971 roku - służy jako baza wypraw geologicznych.
3. Stacja Polarna UAM, zwana "Petuniabukta" działa od 1984 roku - jest to stacja sezonowa.
4. Stacja Polarna Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie działa od 1986 roku - początkowo wydobywała tu węgiel.
5. Polska Stacja Polarna Hornsund działa od 1957 roku - jest to stacja całoroczna, zajmująca się badaniami z dziedziny geofizyki i środowiska polarnego; przy niej znajduje się również latarnia morska Polskiej Stacji Polarnej.
Największymi miejscowościami/osadami na Spitsbergenie są Longyearbyen, Barentsburg, Ny-Ålesund i Pyramiden.
Longyearbyen jest stolicą całego półwyspu Svalbard, gdzie mieszka ponad 2 000 mieszkańców. Miasto to założył Amerykanin John Munroe Longyear (nazwa osady pochodzi o jego nazwiska), który otworzył tu pierwszą kopalnię węgla kamiennego w 1906 roku. Początkowo mieszkali tu wyłącznie pracownicy kopalni, dopiero później sprowadzono tu również kobiety/żony pracowników oraz ich dzieci. Inne osoby, które nie były pracownikami kopalni, zaczęli przyjeżdżać tu dopiero w XX wieku.
Barentsburg jest mniejszą, oddaloną o 55 km od Longyearbyen osadą, zamieszkiwaną przez około 470 osób. Co ciekawe do tej pory nie wybudowano jeszcze drogi łączącej ze sobą te dwa miasta.
Ny-Ålesund to osada, która jest najdalej na północ położoną osadą na świecie. Od bieguna północnego dzieli ją zaledwie 1200 km. Mieszka tu około 30 osób na stałe, zaś w sezonie letnim liczba ta dochodzi do nawet 130 osób. W miejscowości tej znajduje się dużo stacji badawczych.
Pyramiden to osada, której już nie ma. W latach 1911-1998 należała do Rosji i wydobywano tu węgiel kamienny. W roku 1998 ponad 1000 mieszkańców ewakuowano i osada została opuszczona. Obecnie miejscowość ta jest dostępna dla turystów. Co więcej jest tam nawet możliwość zakwaterowania.
Jeśli chodzi o zwierzęta żyjące na całym półwyspie Svalbard, to występują tu: renifery, lisy polarne, foki, morsy, pieśce, niedźwiedzie polarne i wieloryby.
Ważną informacją jaką trzeba dodać, jest to, że występują tu dwie pory roku, a dokładniej noc polarna trwająca 4 miesiące oraz dzień polarny trwający 5 miesięcy (kwiecień - sierpień). Zaobserwować też można zorze polarne.
O Spitsbergenie bardzo dokładnie i ciekawie pisze Ilona Wiśniewska. Zresztą nie tylko o nim, ale o innych krajach północnej części naszego globu również. Pochodzi z Polski, ale od przeszło dziewięciu lat mieszka właśnie na półwyspie Svalbard na Spitsbergenie. Z zawodu jest polonistką, a z zamiłowania fotografką i pisarką.
Do tej pory napisała ona trzy książki związane kolejno ze Spitsbergenem, z Norwegią i z Grenlandią:
- Białe. Zimna wyspa Spitsbergen.
- Hen. Na północy Norwegii.
- Lud. Z grenlandzkiej wyspy.
